Entzumen-desgaitasuna
Entzumen-desgaitasuna duten ia pertsona guztiak detektatzen dituzte familiak eta/edo zerbitzu medikoek (jaioberrien entzumen-baheketa) eskolatu aurretik. Hala ere, badira alarma-seinale batzuk, geroago ager daitezkeenak.
Haurtxoen entzumen-galeraren zantzu batzuk:
- Ez du soinu gogorren aurrean erreakzionatzen.
- Ez du soinuen jatorria bilatzen edo ez du antzematen.
- Soinu berriekin totelka aritzeari eta esperimentatzeari utzi dio.
- Totelka jarraitzen badu ere, ez hitz egiteko modu ulergarriago baterantz
- Ez die ahotsei erantzuten, ezta besoetan dagoenean ere.
Eskola-adineko haurren entzumen-galeraren zantzu batzuk:
- Ez ditu agindu sinpleak betetzen, "hartu zapatak" adibidez, eta ez ditu ulertzen jarraibide errazak.
- Erraz zapuzten da edo komunikazio-krisiak ditu.
- Hitz egiteko eta komunikatzeko duen gaitasuna normalaren azpitik dago.
- Ezpainen irakurketaren araberakoa da.
- Eskolatik neka-neka ateratzen da, esaten diotena ulertzeko kontzentratu behar duelako.
Entzumen-desgaitasuna entzuteko ahalmenaren gabezia edo murrizketa deskribatzeko erabiltzen den termino orokorra da, hau da, entzumen-galeraren mota eta maila guztiak deskribatzeko. Entzumen-desgaitasuna gorreria, eta hipoakusia terminoak sinonimo gisa erabiltzen dira maiz, entzumen-galeraren maila arinei nahiz sakonei erreferentzia egiteko.
Entzumena hizkuntza eta hizketa garatzeko bide nagusia dela abiapuntutzat hartuta, kontuan izan behar dugu pertsonaren entzumen-pertzepzioan sortzen den edozein nahasmenduk, adin txikikoetan, eragina izango duela hizkuntzaren eta komunikazioaren garapenean, prozesu kognitiboetan eta, ondorioz, ondorengo familia-, eskola-, gizarte- eta lan-integrazioan.
Entzuteak inguruarekiko etengabeko harremana sortzen du, ingurunearekin zer gertatzen den jakinda, eta ingurunearekiko erantzuna planifikatu edo sor dezake. Era berean, segurtasun-sentsazioa eragiten du pertsonarengan. Entzuten diren zaratak, soinuak, hitzak edo azalpenak, atentzioa ematen dutenak eta ikertzera, esploratzera edo galdetzera bultzatzen dutenak. Entzumenak jakin-mina sortzen du eta esperientzia eta informazio berriak ahalbidetzen ditu.Entzundakoaren bidez, zer gertatuko den aurreikus daiteke, edo gertatu dena ondoriozta daiteke zarata bati, ahots-tonu bati edo entzunezko iruzkin bati esker.
Entzumenaren bidez, pertsonak ahozko hizkuntza garatzen du bere inguruko gizabanakoekin hitzezko interakzioan; esaten duena eta esaten diotena hitz egin eta entzuten du, bere artikulazioa eta hizkuntza inguruneak eskaintzen dion eredu zuzenera hurbilduz. Ingurukoei entzunda, hizketa-erregistro desberdinak erabiltzen eta solaskideen, testuinguruen eta asmoen arabera zuzentzen ikasten du.
Entzuteko zailtasunaren ondorioz, ahozko hizkuntza modu naturalean, hau da, pertsonekin bat-bateko elkarreraginen bidez, eskuratzeko aukera txikiagoa da, eta horrek eragin negatiboa du garapenean, esperientzien kantitatea eta kalitatea murriztu egiten baitira. Hizkuntza goi-funtzio kognitiboak garatzen dituen eta garapen emozionala eta gizarteratzea errazten dituen tresna da. Hizkuntzaren bidez, helduek irakatsi eta hezi egiten dute, adingabeek ikaskuntzan parte hartzen duten bitartean, ideiak eta esperientziak berdinekin kontrastatuz.
Soinu gehienak entzuteko zailtasunak dakartza; kasu askotan, gainerako zentzumenak garatzea dakar, hala nola ikusmena, gorputz-sentsibilitatea edo ezpainak irakurtzeko gaitasuna. Hala ere, ikuspegia esperientzia-iturri garrantzitsu gisa ezartzen bada ere, inoiz ez da gertatzen "zentzumen-ordezkapena" delakoa, hau da, entzumen-galeraren ordez jasotako informazioa erabiltzea, kasu honetan, ikuspenaren bidez.
Hala ere, komeni da nabarmentzea gorra izateak edo entzuteko zailtasunak izateak ez dakarrela gizarte-desegokitzapena. Komunikazio-aukerak badaude, bai eta komunikazio-asmoa ere; hala ere, baliteke inguruko hizkuntza-kodean behar adina gaitasunik ez izatea.