Hizkuntzaren garapenaren nahasmenduak · HGNN
Hizkuntzaren Garapenaren Nahasmendua (HGN) Hizkuntzaren Nahasmendu Espezifikoa (HNE) ordezkatzeko proposatu den terminoa da. Izena aldatu egin da, haurtzaroan hizkuntzaren jabekuntzan eta erabileran eragina duen neurogarapenaren nahasmendu horren izaera heterogeneoa eta faktore anitzekoa hobeto islatzeko. Terminologia-aldaketa horren alde egin dute nahasmenduak eta haren pronostikoak sortzen dituzten zailtasun funtzionalak nabarmentzen dituzten ikerketek, bai eta nomenklaturan eta irizpide diagnostikoetan argiagoa izateko beharrak ere. HGNren ezaugarria da hainbat adierazpen sintomatiko dituela, eta horrek bereizten du HNEetik. HGN terminoranzko bilakaerak nahasmendu hori hobeto ulertzea eta jorratzea bilatzen du, esku hartze eraginkorragoa eta eraginpeko pertsona bakoitzaren beharrizan indibidualetara egokitua ahalbidetuz.
HGN nahasmendu ikusezina dela esaten da, kasu askotan ez delako behar bezala detektatzen edo diagnostikatzen. Nahasmendua aztertzen dutenek, Dorothy Bishop psikologo britainiarrak, Oxfordeko Unibertsitateko irakasleak eta HGNko ikertzaile nagusietako batek, esaterako, uste dute HGNa nahasmendu ikusezina dela, oso ohikoa izan arren eta haurren garapenean eragin negatiboa izan arren, oso ezezaguna delako eta gizarteak, profesionalek eta komunikabideek gutxi antzematen dutelako.
Irakasleek ezagutu behar dute HGNa (Hizkuntzaren Garapenaren Nahasmendua) zailtasun espezifiko eta iraunkorra dela, ahozko eta idatzizko hizkuntza eskuratzea, ulertzea eta adieraztea baldintzatzen dituela, eta nahasmendu hori duten ikasleen garapen akademikoari eta sozialari eragiten diela. Interesgarria da ere, irakasleek HGNren alerta-zeinuak ezagutzea garapenaren etapa guztietan, baita ebaluazio-tresnak eta jarduteko jarraibideak ere.
Irakasleek erronka honi egin behar diote aurre: curriculuma, metodologia eta ebaluazioa HGN duten ikasleen hezkuntza-premia berezietara edo espezifikoetara egokitzea, eta ikasgeletan esku hartzeko moduak bilatzea, haien hizkuntza-trebetasunak estimulatzeko eta hobetzeko. Familiaren eta eskolaren arteko lankidetza ere funtsezkoa da zailtasun horien aurrean.
Horrela, hizkuntzaren eta garapenaren beste arlo batzuen ebaluazio goiztiarra eta zehatza egitea haurraren indarguneak eta ahuleziak identifikatzeko eta banakako esku-hartze plan bat ezartzeko; hezkuntzako profesionalen eta familiaren arteko lankidetza sustatzea haurrari testuinguru guztietan laguntza sendoa eta koordinatua emateko; eta haurraren gurasoen, irakasleen eta gizarte-ingurunearen artean HGNari buruzko kontzientziazioa eta ulermena sustatzea ezinbesteko baldintzak dira HGN duten ikasleen inklusioa, ongizate emozionala eta soziala, eta arrakasta akademikoa errazteko.
